مطالعه و درس خواندن صحيح و موثر بخش دوم: شيوه صحيح مطالعه

متاسفانه در مدرسه و دانشگاه چيزي راجع به چگونه درس خواندن نمي آموزند . يادگيري و مطالعه رابطه اي تنگاتنگ و مستقيم با يكديگر دارند ، تا جايي كه ميتوان اين دو را لازم و ملزوم يكديگر دانست . براي اينكه ميزان يادگيري افزايش يابد بايد قبل از هر چيز مطالعه اي فعال و پويا داشت.
شيوه صحيح مطالعه چهار مزيت عمده زير را به دنبال دارد:

اول اينكه زمان مطالعه را كاهش ميدهد.
دوم اينكه ميزان يادگيري را افزايش ميدهد.
سوم اينكه مدت نگهداري مطالب را در حافظه طولاني تر ميكند.
چهارم اينكه به خاطر سپاري اطلاعات را آسانتر ميسازد.
براي داشتن مطالعه اي فعال و پويا نوشتن نكات مهم در حين خواندن ضروري است تا براي مرور مطالب ، دوباره كتاب را نخوانده و در زماني كوتاه از روي يادداشت هاي خود مطالب را مرور كرد.
يادداشت برداري بخشي حساس و مهم از مطالعه است كه بايد به آن توجهي خاص داشت چون موفقيت شما را تا حدود زيادي تضمين خواهد كرد و مدت زمان لازم را براي يادگيري كاهش خواهد داد . خواندن بدون يادداشت برداري يك عامل مهم فراموشي است.
شش روش مطالعه:خواندن بدون نوشتن ، خط كشيدن زير نكات مهم ، حاشيه نويسي و خلاصه نويسي ، كليد برداري ، خلاقيت و طرح شبكه اي مغز
1- خواندن بدون نوشتنروش نادرست مطالعه است . مطالعه فرآيندي پويا و فعال است و براي نيل به اين هدف بايد از تمام حواس خود براي درك صحيح مطالب استفاده كرد . بايد با چشمان خود مطالب را خواند ، بايد در زمان مورد نياز مطالب را بلند بلند ادا كرد و نكات مهم را يادداشت كرد تا هم با مطالب مورد مطالعه درگير شده و حضوري همه جانبه و فعال در يادگيري داشت و هم در هنگام مورد نياز ، خصوصا قبل از امتحان ، بتوان از روي نوشته ها مرور كرد و خيلي سريع مطالب مهم را مجددا به خاطر سپرد.
2- خط كشيدن زير نكات مهماين روش شايد نسبت به روش قبلي بهتر باشد ولي روش كاملي براي مطالعه نيست چرا كه در اين روش بعضي از افراد به جاي آنكه توجه و تمركز روي يادگيري و درك مطالب داشته باشند ذهنشان معطوف به خط كشيدن زير نكات مهم ميگردد . روش صحيح خط كشيدن زير نكات مهم به اين صورت است كه ابتدا مطالب را بخوانيد و مفهوم را كاملا درك كنيد و سپس زير نكات مهم خط بكشيد . نه آنكه در كتاب دنبال نكات مهم بگرديد تا زير آن خط بكشيد.
3- حاشيه نويسياين روش نسبت به دو روش قبلي بهتر است ولي باز هم روش كاملي براي درك عميق مطالب و خواندن كتب درسي نيست ولي ميتواند براي يادگيري مطالبي كه از اهميت چنداني برخوردار نيستند مورد استفاده قرار گيرد.
4- خلاصه نويسيدر اين روش شما مطالب را ميخوانيد و آنچه را درك كرده ايد بصورت خلاصه به روي دفتري يادداشت ميكنيد كه اين روش براي مطالعه مناسب است و از روشهاي قبلي بهتر ميباشد چرا كه در اين روش ابتدا مطالب را درك كرده سپس آنها را يادداشت ميكنيد اما باز هم بهترين روش براي خواندن نيست.
5- كليد برداريكليدبرداري روشي بسيار مناسب براي خواندن و نوشتن نكات مهم است . در اين روش شما پس از درك مطلب ، بصورت كليدي نكات مهم را يادداشت ميكنيد و در واقع كلمه كليدي ، كوتاهترين ، راحتترين و پرمعني ترين كلمه اي است كه با ديدن آن ، مفهوم جمله تداعي شده و به خاطر آورده ميشود.
6- خلاقيت و طرح شبكه اي مغزاين روش بهترين شيوه براي يادگيري خصوصا مطالب درسي است . در اين روش شما مطالب را ميخوانيد و پس از درك حقيقي آنها ، نكات مهم را به زبان خودتان و بصورت كليدي يادداشت ميكنيد و سپس كلمات كليدي را بر روي طرح شبكه اي مغز مينويسيد . در واقع نوشته هاي خود را به بهترين شكل ممكن سازماندهي ميكنيد و نكات اصلي و فرعي را مشخص ميكنيد تا در دفعات بعد به جاي دوباره خواني كتاب ، فقط به طرح شبكه اي مراجعه كرده و با ديدن كلمات كليدي نوشته شده بر روي طرح شبكه اي مغز ، آنها را خيلي سريع مرور كنيد . اين روش درصد موفقيت تحصيلي شما را تا حدود بسيار زيادي افزايش ميدهد و درس خواندن را بسيار ساده ميكند و بازدهي را افزايش ميدهد
شرايط مطالعهشرايط مطالعه مواردي هستند كه با دانستن ، بكارگيري و يا فراهم نمودن آنها ، ميتوان مطالعه اي مفيدتر با بازدهي بيشتري داشت و در واقع اين شرايط به شما مي آموزند كه قبل از شروع مطالعه چه اصولي ار بكار گيريد ، در حين مطالعه چه مواردي را فراهم سازيد و چگونه به اهداف مطالعاتي خود برسيد و با دانستن آنها مطالعه اي فعالتر داشته باشيد:
1- آغاز درست: براي موفقيت در مطالعه بايد درست آغاز كنيد.
2- برنامه ريزي: يكي از عوامل موفقيت داشتن برنامه اي منظم است..
3- نظم و ترتيب: اساس هر سازماني به نظم آن بستگي دارد.
4- حفظ آرامش: آرامش ضمير ناخودآگاه را فعال و پويا ميكند.
5- استفاده صحيح از وقت: زندگي از وقت تشكيل شده است پس آنرا هدر ندهيد.
6- سلامتي و تندرستي: عقل سالم در بدن سالم است.
7-تغذيه مناسب: تغذيه نقش مهمي در سلامتي دارد.

چند توصيه مهم كه فراگيران علم بايد از آن مطلع باشند1- حداكثر زمانيكه افراد ميتوانند فكر خود را بر روي موضوعي متمركز كنند بيش از سي دقيقه نيست ، يعني بايد سعي شود حدود سي دقيقه بر روي يك مطلب تمركز نمود و يا مطالعه داشت و پس از ده تا پانزده دقيقه استراحت مطالعه را ادامه داد.
2-پيش از مطالعه از صرف غذاهاي چرب و سنگين خودداري كنيد و چند ساعت پس از صرف غذا مطالعه نماييد چون پس از صرف غذاي سنگين بيشتر جريان خون متوجه دستگاه گوارش ميشود لذا خونرساني به مغز كاهش مي يابد و از قدرت تفكر و تمركز كاسته ميشود . همچنين غذاهاي آردي مانند نان قدرت ادراك و تمركز را كم ميكند . نوشابه هاي گازدار نيز همينطور هستند.
3- ابتدا مطالب را بخوانيد و پس از درك مطالب يادداشت برداري كنيد .پس در حين مطالعه يادداشت برداري ننماييد.